In hokjes denken is niet verenigbaar met je identiteit
We leven in een wereld die het graag overzichtelijk houdt. Alles moet passen in categorieën, hokjes, checklists. Je bent ofwel extravert of introvert, man of vrouw, sportief of intellectueel. Maar klopt dat beeld wel met de realiteit? Een synoniem voor in hokjes denken is ‘categoriseren’ wat eigenlijk betekent een ongenuanceerde wereldbeschouwing hebben.
Mensen zijn geen vaste definities. We zijn veranderlijk, veelzijdig en vaak tegenstrijdig. Je kunt tegelijk sociaal zijn en nood hebben aan alleen-tijd. Je kunt rationeel handelen én emotioneel geraakt worden. En wat gisteren over jou waar was, hoeft dat vandaag niet meer te zijn. Toch krijgen we vaak het gevoel dat we ons moeten ‘profileren’: als je iets bent, moet je het zijn – voluit, herkenbaar, verklaarbaar.
De druk van het in hokjes denken
Voor sommige mensen begint het al vroeg: een diagnose op school, een label dat blijft plakken. ADHD, hooggevoelig, introvert, perfectionistisch, bipolair… Vaak goedbedoeld, soms zelfs helpend. Maar even vaak beperkend. Je wordt teruggebracht tot één aspect van wie je bent, alsof dat alles zegt. Alsof jouw identiteit een sticker is.
Ook op sociaal vlak is het niet anders. Er wordt van je verwacht dat je ‘weet wie je bent’, dat je past binnen de lijnen van geslacht, voorkeur, beroep, karakter. Afwijken wekt verwarring – of erger nog: weerstand. En dus houden velen zich in, doen we alsof, passen we ons aan. In het beste geval geraak je daar nog mee weg. In het slechtste raak je jezelf kwijt. In hokjes denken – velen maken er zich onbewust schuldig aan.
Je bent meer dan één rol – in hokjes denken is een afrader
Rollenpatronen houden ons vaak onbewust in hun greep. Je moet een goede ouder zijn, een ambitieuze werknemer, een loyale partner, een sociale vriend. En liefst allemaal tegelijk. Maar wie ben jij onder al die rollen? Wat als je je even niet ‘sterk’ voelt? Of niet voldoet aan de norm? Moet je dan verantwoorden waarom je niet binnen het plaatje past?
Misschien wordt het tijd om net dat idee los te laten: dat je moet ‘passen’. Want je bent geen vaste vorm, je bent groei. Je bent het ene én het andere – en soms even niets. Je identiteit mag ruimte laten voor evolutie, twijfel, ontdekking. En voor verbinding met jezelf én anderen, voorbij de etiketten. In hokjes denken is eerder destructief denken dan constructief denken.
Niet iedereen is één iemand
De meeste mensen zijn een mozaïek van eigenschappen. Carl Gustav Jung sprak al over anima en animus – het vrouwelijke in de man, het mannelijke in de vrouw. Ook kunstenaars, filosofen en denkers lieten zich inspireren door de gedachte dat we allemaal tegenpolen in ons dragen. En dat het net die innerlijke balans is die ons compleet maakt.
Door bewust te zijn van onze ‘andere’ kanten – kwetsbaarheid in kracht, gevoeligheid in redelijkheid, zachtheid in daadkracht – worden we completer. Het maakt ons menselijker, eerlijker, opener. En net daardoor kunnen we anderen ook écht ontmoeten.
Of liever een andere titel dan ‘ in hokjes denken ‘ ?
Deze blog had ook een andere naam kunnen dragen. Misschien spreekt één van deze jou meer aan:
- “Waarom niemand in één hokje past”
- “Etiketten zijn makkelijk, mensen zijn complex”
- “Tussen de lijntjes – jezelf mogen zijn buiten de vakjes”
- “Je bent méér dan één ding”
En weet je? Dat is exact het punt. Net zoals jij niet in één vakje hoort, past dit onderwerp in veel titels. Kies gerust de versie die het best aansluit bij jouw gevoel.
Conclusie over in hokjes denken
Vraag je je af waar dat gevoel vandaan komt dat je moet voldoen aan een bepaald plaatje? Ontdek hoe maatschappelijke normen ons gedrag en zelfbeeld beïnvloeden
Wie wil leven voorbij de hokjes, dus in hokjes denken afwijst botst vroeg of laat op diepere vragen: Wat drijft me? Waar wil ik naartoe? Die zoektocht naar richting en zingeving komt aan bod in de blog over levensdoelen. Lees hoe levensdoelen helpen om trouw te blijven aan wie je écht bent.
Wil je je verder verdiepen? Deze blog is verbonden met andere artikels in het thema ‘ Zelfbeeld & identiteit ‘ die je mogelijk ook interesseren.
➤ Deze externe blog verkent het gevaar van hokjesdenken en laat zien hoe nieuwsgierigheid je kan helpen om opener in het leven te staan.
Hobbypartner : Samen beleven, samen verbinden.