Ruimdenkendheid als medicijn tegen kortzichtigheid
We doen het allemaal wel eens: een snelle mening klaar hebben over iemand die we nauwelijks kennen. Een oordeel vellen over een situatie waarvan we de achtergrond niet kennen. Het voelt soms efficiënt – of zelfs rechtvaardig. Maar vaak is het dat niet. Kortzichtigheid is niet alleen een miskenning van de ander, het belemmert ook jezelf in het aangaan van échte connecties.
Wat is kortzichtigheid?
Kortzichtigheid is een vorm van denken waarbij we niet verder kijken dan het eerste wat we zien, horen of denken. We trekken conclusies zonder context, zonder verdieping, zonder ruimte voor nuance.Een synoniem is bekrompenheid.
Ze is zelden kwaadaardig – vaak komt ze voort uit gewoontes, onzekerheid, gemak of zelfs angst. Toch kan ze ongewenste gevolgen hebben: misverstanden, onnodige conflicten, of het mislopen van waardevolle ontmoetingen.
Herkenbare voorbeelden
- Je hoort twee mensen ruzie maken en denkt meteen te weten wie “fout” zit.
- Iemand stelt zich gereserveerd op tijdens een activiteit, en je beschouwt hem als ongeïnteresseerd – zonder te weten dat hij misschien gewoon verlegen is of een moeilijke dag heeft.
- Je vindt iemand zijn keuzes raar of dom, zonder iets te weten over zijn achtergrond, levensverhaal of context.
Zonder het te beseffen, gaan we dan uit van één waarheid – onze eigen waarheid – en sluiten we onbedoeld andere perspectieven uit.
Waar komt kortzichtigheid vandaan?
De oorzaken zijn vaak menselijk en begrijpelijk:
- Gebrek aan informatie: we hebben niet het hele verhaal.
- Gebrek aan inlevingsvermogen: we vergeten ons af te vragen hoe het voor de ander is.
- Angst: we houden liever vast aan wat we kennen, zelfs als dat beperkend is.
- Gemak: het is eenvoudiger om snel te oordelen dan om verder te kijken.
Toch is het net dat ‘verder kijken’ wat ons als mens verbindt en verrijkt.
De valkuil én de kracht
Bekrompenheid ontstaat vaak uit een kwaliteit die is doorgeslagen:
- Principieel zijn kan omslaan in starheid.
- Doelgerichtheid kan uitmonden in tunnelvisie.
- Consequent zijn kan verstarren tot rigide denken.
Als we ons hiervan bewust zijn, kunnen we die kwaliteiten ook terug in balans brengen. Je hoeft je overtuigingen niet los te laten – maar wel ruimte maken voor nuance, context en groei.
Waarom het vermijden van kortzichtigheid belangrijk is binnen Hobbypartner
Bij Hobbypartner draait alles om ontmoeting. Om verbinding tussen mensen die elkaar anders misschien nooit hadden gesproken. Maar échte verbinding vraagt openheid, nieuwsgierigheid, en de bereidheid om je oordeel even uit te stellen.
Door te erkennen dat we allemaal wel eens kortzichtig zijn, maken we de stap naar iets waardevols: wederzijds begrip. Niet omdat we hetzelfde moeten zijn of denken, maar omdat we elkaars verhaal wíllen begrijpen.
Kleine stappen, groot verschil
Hoe kun je als mens kortzichtigheid bij jezelf ombuigen tot ruimdenkendheid?
- Stel vragen in plaats van oordelen.
- Vertraag: neem even tijd voordat je reageert.
- Luister echt: niet om te antwoorden, maar om te begrijpen.
- Verplaats je bewust in de ander.
- Wees mild voor jezelf én anderen als je betrapt wordt op kortzichtigheid.
Want iedereen verdient het om gezien te worden – niet alleen op basis van het eerste gezicht, maar in zijn of haar geheel.
Samengevat
Soms zien we enkel wat we wíllen zien. Wie verder kijkt dan zijn eigen kader, ontdekt dat er vaak meerdere perspectieven bestaan. De kunst? Niet alleen breder kijken, maar ook het idee loslaten dat jouw visie de enige juiste is. Lees meer over omgaan met meningen en het loslaten van het gelijk
Kortzichtigheid is een menselijke reflex, maar geen onvermijdelijk patroon. Door bewust te kiezen voor openheid en nuance, worden we rijker in contact, rustiger in ons hoofd en sterker als gemeenschap. Want wie verder kijkt dan z’n neus lang is, ziet niet alleen meer – maar ook beter.
Dit artikel maakt deel uit van een reeks. Ontdek ook de andere blogs in het thema ‘ Communicatie & wederkerigheid ‘ die hier nauw bij aansluiten.
➤ Wie meer wil begrijpen over wat kortzichtigheid precies is, welke oorzaken eraan ten grondslag liggen en wat de mogelijke gevolgen zijn, vindt in de externe blog van De Steven een heldere uitleg.
Hobbypartner : Samen beleven, samen verbinden