Is politiek nog van ons? Een eerlijke blik op macht, verandering en de samenleving

28 mei 2025

Is politiek nog van ons? Een blik op macht en betrokkenheid

We stemmen, we betalen belastingen, we volgen het nieuws. Maar voelen we ons nog écht vertegenwoordigd? Voor veel mensen lijkt politiek steeds verder af te staan van het dagelijkse leven. Terwijl we proberen om te gaan met de echte uitdagingen – klimaat, zorg, woningnood, mentaal welzijn – lijkt de politiek vooral met zichzelf bezig.

Is dat erg? Of toont het net dat de kracht van de samenleving elders ligt?

Illustratie van een individu die opstaat uit een groep mensen, tegenover een politiek gebouw in de achtergrond – als symbool voor burgerinitiatief versus gevestigde macht.

Politiek als systeem – wat doet het nog voor ons?

In theorie is politiek waardevol. Het leert ons burgerschap, het ordent de samenleving, het biedt structuur. Maar de partijpolitiek, zoals die vandaag functioneert, is vaak een gesloten systeem. Reactief, behoudsgezind, gericht op het blussen van brandjes en het beheersen van incidenten.

Wantrouwen in beleid begint vaak klein – bijvoorbeeld bij een snelheidsbeperking die onlogisch aanvoelt. Ontdek in de blog ‘ Snelheidsboetes en buurtbewoners ‘ hoe zulke maatregelen kunnen leiden tot frustratie en polarisatie in de straat zelf.

Wie de Wetstraat volgt, ziet vooral debatstrategieën, media-optredens en wisselende coalities. Maar de samenleving leeft intussen verder. En wie écht verandering wil, kijkt niet langer naar partijprogramma’s, maar naar initiatieven van onderuit.

De samenleving als motor van verandering

Terwijl politiek vaak verlamd lijkt, bruist de maatschappij van creativiteit en daadkracht. Lokale acties, burgerinitiatieven, online netwerken, podcasts, collectieve projecten… ze brengen mensen samen rond gedeelde zorgen of idealen.

Op het internet krijgt de nieuwe rebellie vorm. Mensen delen ideeën, bouwen alternatieven, creëren verbondenheid. En dat vaak zonder ideologisch keurslijf. Niet het partijbelang staat centraal, maar het samen-doen.

Crisis in de politiek als gewoonte?

Wist je nog dat we ooit 540 dagen zonder regering zaten? En toch reed de tram, kwam de vuilniswagen, draaide de zorg. De ‘crisis’ voelde niet zo urgent aan als werd voorgesteld. Misschien zijn we immuun geworden voor politieke crisissen, omdat we beseffen dat het leven ook verdergaat zonder dagelijkse Wetstraat-opwinding.

De financiële crisis daarentegen – die kwam wél binnen. Omdat alles in ons leven verweven is met banken, schulden en economie. En precies daar zien we hoe macht geconcentreerd zit op plaatsen waar we zelden iets over te zeggen hebben.

Macht, media en het bespelen van angst – een wereld van polarisatie

We leven in een bankendemocratie. Machtige systemen – financiële instellingen, mediabedrijven, lobbygroepen – beïnvloeden onze leefwereld ingrijpender dan verkiezingen.

En wie fundamentele verandering wil, botst vaak op een efficiënt systeem dat verandering afremt. Niet met geweld, maar met twijfel en angst: “Er is geen alternatief”, “We moeten voorzichtig zijn”, “Verandering kost jobs.”

Zo blijft alles netjes bij het oude.

En toch… verandering is mogelijk

Niet via het stemhokje alleen. Maar via acties. Kleine, dwarse, hoopvolle initiatieven. Een groep burgers die iets opzet. Iemand die een alternatief platform creëert. Iemand die gewoon begint, zonder toestemming van bovenaf.

Grote massa’s zijn vaak log en voorzichtig. Maar kleine groepen – of zelfs individuen – kunnen de toon zetten. En anderen inspireren om mee te bewegen.

Verandering begint waar mensen niet meer wachten

Geef de politiek de plaats die ze verdient – maar niet meer dan dat.
Vertrouw op je eigen kracht, op wat je met anderen kunt opbouwen, op de kleine revoluties die zich elke dag afspelen.

Niet omdat alles politiek is. Maar omdat samenleven begint bij doen.
Bij engagement, bij initiatief, bij echte gesprekken – buiten de spotlights.

Dit artikel maakt deel uit van een reeks. Ontdek ook de andere blogs in het thema ‘ Samenleving & verwachtingen ‘ die hier nauw bij aansluiten.

Deze externe reflectie op de rol van politiek en maatschappelijke verandering biedt een verrassende kijk op de verschuiving van collectieve actie naar individuele verantwoordelijkheid en online rebellie.

Hobbypartner : samen beleven, samen verbinden