De schijnwereld van influencers
Wanneer heb jij voor het laatst iets waardevols geleerd van iemand die je écht kent?
Een open gesprek, een gedeelde ervaring, een eerlijke mening – het zijn die momenten die ons raken. Niet de perfect gestileerde posts van influencers op sociale media.
Toch laten we ons er vaak onbewust door beïnvloeden. Influencers lijken dichtbij, herkenbaar, inspirerend. Maar wat we te zien krijgen is zelden de volledige waarheid. En dat heeft impact – op ons zelfbeeld, onze keuzes en ons gevoel van verbondenheid.
Wat is reclame ?
‘Onder reclame wordt verstaan: iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden.’ Een voorbeeld van derden zijn de influencers.
Wat is een influencer eigenlijk?
Influencers, of ‘content creators’, zijn mensen met veel volgers op sociale media. Ze beïnvloeden hun publiek door persoonlijke ervaringen, adviezen, of reclame te delen – meestal tegen betaling. Hun bereik is groot, hun invloed soms nog groter.
De verborgen dynamiek tussen influencers, reclame en ons brein
In onze digitale wereld zijn influencers niet meer weg te denken. Ze laten zich dagelijks zien op sociale media, vaak in ogenschijnlijk spontane video’s of foto’s, waarin ze producten aanraden, hun levensstijl delen of tips geven. Maar achter deze beelden schuilt een uitgekiende vorm van reclame — één die ons vaak ongemerkt beïnvloedt via de kracht van herhaling én het beloningssysteem in ons brein.
Elke like, reactie of nieuwe volger die een influencer krijgt, versterkt hun gedrag. Dat is geen toeval.
Net als bij hun volgers werkt het bij hen volgens het principe van beloning en bevestiging. Ook de volger krijgt prikkels: een vlotte video, een aantrekkelijke outfit of een “voor en na” die belooft dat ook jij je beter gaat voelen als je maar hetzelfde doet of koopt. Ons brein reageert daarop met een kleine dosis dopamine, het stofje dat ons een goed gevoel geeft bij het vooruitzicht van een beloning.
Dit is ook de reden waarom influencers zo goed werken als reclamekanaal: ze zijn menselijk, herkenbaar en spelen in op een gevoel van nabijheid. Maar net daardoor vervagen de grenzen tussen wat echt is en wat gestuurd wordt. Een aanbeveling lijkt oprecht, maar is vaak betaald. En ook al is dat vermeld, ons brein registreert vooral de positieve emotie die eraan gekoppeld is.
Wat influencers tonen, is zelden puur toeval. Ze maken content die goed scoort: leuke beelden, spannende belevenissen, aantrekkelijke producten. De likes en views leveren niet alleen populariteit op, maar vaak ook inkomsten.
Een vriendschap die er niet écht is
Het lijkt alsof je ze kent. Je ziet dagelijks stukjes uit hun leven, reageert op hun posts, doet mee aan hun polls. Soms krijg je zelfs een privéberichtje terug. Dat voelt vertrouwd – bijna als vriendschap.
Maar eigenlijk is dat gevoel eenzijdig. In de psychologie noemen we dit een parasociale relatie: jij hebt het gevoel dat er een band is, maar voor de influencer ben je één van de duizenden volgers. En dat is niet per se slecht, zolang je het beseft.
De prijs van perfectie
Door hun zorgvuldig gekozen beelden lijkt het leven van een influencer altijd leuk, mooi en succesvol. Dat kan je onbewust aan jezelf doen twijfelen: Waarom heb ik dat niet? Waarom zie ik er niet zo uit? Moet ik ook meer meemaken?
Maar wat je ziet, is een selectie. Een script. Of zelfs pure reclame. Wat achter de schermen gebeurt, blijft meestal verborgen. Slechte dagen, onzekerheden of mislukkingen? Die krijgen zelden een plekje in hun feed.
Sociale media als spiegelbubbel
Instagram, TikTok en YouTube tonen jou vooral video’s en posts die lijken op wat je al eerder bekeek. Zo blijf je in je eigen bubbel van voorkeuren en overtuigingen. Dat voelt vertrouwd, maar beperkt je blik op de wereld.
En die influencers die je te zien krijgt, vertellen niet noodzakelijk de waarheid – wel een versie ervan. Soms bewust gekleurd door merken of sponsors. De vraag is: wat doet dat met jou?
Wat kun je zelf doen?
Wil je bewuster omgaan met wat je ziet op sociale media? Denk dan aan deze vier tips:
- Doorbreek je bubbel. Zoek ook actief naar andere meningen en verhalen. En geef aan wat je niét meer wil zien.
- Wees kritisch. Wordt deze influencer misschien betaald om dit te zeggen of te tonen?
- Feiten of meningen? Vraag je af of iemand alle informatie laat zien, of misschien dingen bewust weglaat.
- Koop met gezond verstand. Vraag jezelf af: heb ik dit écht nodig? Zou ik dit ook willen zonder die post?
Terug naar echte verbinding
We kunnen zoveel meer leren van elkaar dan van perfecte plaatjes. Door ervaringen te delen, écht te luisteren en gewoon samen te zijn. Niet op basis van volgers, maar op basis van vertrouwen.
Echte verbondenheid zit niet in filters, maar in echtheid.
In een gesprek. In tijd samen. In jezelf zijn – en anderen de ruimte geven dat ook te zijn.
Laat je niet verblinden door influencers . Kies voor oprechte verbinding.
Influencers verdienen aan onze aandacht. Maar jij bepaalt wat die aandacht waard is.
Durf te kiezen voor mensen die je écht kent. Voor gesprekken die ergens over gaan. Voor contact dat je raakt – en niet alleen scrollend voorbijgaat.
Er valt nog meer te zeggen over dit thema ‘ Digitale wereld & technologie ‘. Neem zeker een kijkje bij de gerelateerde blogteksten.
➤ Meer weten over hoe influencers onze keuzes en beeldvorming beïnvloeden? Deze externe pagina legt helder uit welke rol sociale media en influencer-marketing spelen in ons dagelijks leven.
Hobbypartner : Samen beleven , samen verbinden