De macht der gewoonte – over comfort, controle en het gevaar van herhaling

26 mei 2025

De macht der gewoonte is vaak een onzichtbare valkuil

Iedereen heeft gewoontes. Je ochtendritueel. De vaste route naar het werk. Het merk koffie dat je koopt. Of het feit dat je altijd zegt: “Zo ben ik nu eenmaal.”

Gewoontes brengen structuur. Ze besparen energie. Ze geven rust.
Maar soms… houden ze je klein.

Illustratie van een persoon die in cirkels blijft lopen, als metafoor voor de macht der gewoonte en het vastzitten in herhaalde patronen

Wat is een gewoonte eigenlijk?

Een gewoonte is een handeling die je vaak herhaalt, tot ze vanzelf gaat.
Je hoeft er niet meer bij na te denken — je voert ze automatisch uit.

Denk aan tandenpoetsen. Of je telefoon checken zodra je wakker wordt.
Dat is handig: het bespaart je wilskracht. Het maakt je dag voorspelbaar.
Je hoeft niet telkens opnieuw te beslissen.

Maar precies daar zit ook de keerzijde:
je doet dingen zonder je nog af te vragen waarom.

De voordelen van gewoontes

  • Rust en regelmaat: ze geven houvast.
  • Efficiëntie: je brein hoeft geen nieuwe beslissingen te nemen.
  • Zelfzorg: goede gewoontes versterken je gezondheid en welzijn.
  • Stressreductie: voorspelbaarheid werkt kalmerend.

Gewoontes vormen de basis van veel positieve routines:
bewegen, gezond eten, plannen, op tijd slapen.

Maar… ze zijn niet neutraal.
Soms houden ze je gevangen.

De schaduwkant van de gewoonte

Niet alle gewoontes zijn helpend.
Sommige zijn ontstaan uit gemak, uit vermijding, uit angst of uit verleden.

  • Je blijft in een job die je leegzuigt.
  • Je zegt altijd “ja”, omdat je dat gewoon bent.
  • Je sluit je af, want “ik ben nu eenmaal geen sociaal type”.
  • Je blijft thuis in het weekend, want “ik ben dat zo gewoon geworden”.

In die gevallen is gewoonte geen houvast meer — maar een keurslijf.

Wanneer gewoonte onmacht wordt

Sociologen spreken soms van de tirannie van het gewone.
Politici gebruiken “de gewone mens” als symbool voor wat normaal is.
Maar wat als jij niet in dat plaatje past? Wat als je méér wil?

Dan voelt de macht der gewoonte als onmacht.
Je wíl iets anders. Je voelt dat het tijd is.
Maar je stapt toch weer in hetzelfde patroon.

Niet omdat je niet kan veranderen — maar omdat je niet weet hoe te beginnen.

Wat heeft de macht der gewoonte met Hobbypartner te maken?

Voor veel mensen is contact zoeken geen gewoonte.
Ze willen wel iets doen, iemand ontmoeten, zich opnieuw openstellen…
Maar ze zijn het ontwennen. Of ze zijn te lang gewoon geweest om alleen te gaan.

Hobbypartner wil geen revolutie forceren.
Maar wél een veilige, haalbare tussenstap bieden.
Een plek waar je iets nieuws mag proberen — zonder je oude leven weg te gooien.

  • Geen druk.
  • Geen façade.
  • Gewoon… de eerste stap zetten, buiten het vaste spoor.

Slot: gewoontes zijn er om jou te dienen – niet andersom

Gewoontes zijn waardevol.
Maar ze zijn bedoeld om je vooruit te helpen, niet om je klein te houden.

Vraag jezelf af: “Dient deze gewoonte mij nog?”
Zo niet: pas ze aan. Open je blik.
Want het mooiste ontstaat soms nét buiten het vertrouwde.

Interesse in meer artikels die hierop voortbouwen? Lees zeker ook de andere blogs binnen deze reeks in het thema ‘ Actie & ontmoeting ‘

Deze externe blog duikt dieper in wat gewoontes precies zijn, hoe ze ons leven beïnvloeden en welke rol ze spelen in groei, geluk en relaties.

.Hobbypartner :Samen beleven, samen verbinden.